Od 1 stycznia 2026 r. wejdą w życie szerokie zmiany podatkowe przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Najmocniej odczują je właściciele mieszkań oraz przedsiębiorcy, którzy korzystali z dotychczasowych preferencji. Nowe przepisy obejmą m.in. ulgę mieszkaniową, leasing, darowizny, amortyzację oraz ulgę IP Box.
Ulga mieszkaniowa tylko dla osób bez innego lokum
Dotychczas ulga mieszkaniowa pozwalała uniknąć podatku od sprzedaży nieruchomości nabytej w ciągu 5 lat, jeśli środki przeznaczono na własne cele mieszkaniowe w ciągu 3 lat. Od 2026 r. zasady ulegną radykalnej zmianie:
- z preferencji skorzystają tylko osoby, które nie mają innego mieszkania, domu ani prawa mieszkaniowego,
- wyjątki obejmą jedynie nieruchomości odziedziczone i jedną wspólną nieruchomość małżeńską,
- ulgę będzie można zachować, jeśli posiadane mieszkanie zostanie przekazane dzieciom, wnukom, państwu lub gminie.
Celem jest ograniczenie spekulacji i przywrócenie uldze jej pierwotnego charakteru – realnej pomocy dla osób faktycznie poprawiających swoje warunki mieszkaniowe.
Koniec z unikaniem podatku w leasingu i darowiznach
Zmiany obejmą także przedsiębiorców korzystających z leasingu. Obecnie sprzedaż przedmiotu wykupionego z leasingu i darowanego rodzinie była zwolniona z podatku po 6 miesiącach. Od 2026 r. okres ten zostanie wydłużony do 3 lat, co ma uszczelnić system i ograniczyć unikanie opodatkowania.
Amortyzacja pod większą kontrolą
Resort finansów chce także ukrócić manipulacje stawkami amortyzacji. Od 2026 r. nie będzie już można zmieniać stawek amortyzacyjnych wstecznie, po złożeniu zeznania podatkowego. Podatnicy utracą więc możliwość obniżania lub podwyższania kosztów amortyzacji po fakcie, co do tej pory bywało wykorzystywane do zmniejszania należnego podatku.
Ulga IP Box tylko dla firm zatrudniających
Jedną z najważniejszych zmian odczują specjaliści IT i branża nowych technologii. Od 2026 r. z preferencyjnej stawki 5 proc. w ramach ulgi IP Box będą mogły korzystać tylko firmy zatrudniające co najmniej 3 pracowników (na etat lub w innej formie, przy odpowiednim poziomie wynagrodzeń).
- Samozatrudnieni programiści czy wynalazcy bez zespołu stracą prawo do ulgi,
- Zatrudnione osoby nie będą mogły być powiązane rodzinnie z podatnikiem, by uniknąć fikcyjnych umów.
Kto zyska, kto straci
Nowe przepisy uderzą w osoby posiadające kilka nieruchomości, przedsiębiorców stosujących leasing w celach podatkowych i jednoosobowe działalności w IT. Skorzystają za to ci, którzy faktycznie przeznaczają środki ze sprzedaży mieszkania na poprawę własnych warunków mieszkaniowych i prowadzą działalność w bardziej tradycyjnych modelach zatrudnienia.