Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie 2 stycznia 2026 r. przeliczanie tzw. emerytur czerwcowych oraz wydawanie decyzji w tych sprawach. Cała operacja ma zostać przeprowadzona z urzędu, bez konieczności składania wniosków przez seniorów. Zmiany obejmą nie tylko same emerytury, ale także renty rodzinne i inne świadczenia pochodne. Łącznie wyższe świadczenia może otrzymać ponad 264 tys. osób.
Przeliczenie dotyczy osób, które nabyły prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009–2019. W tym okresie obowiązywał sposób waloryzacji składek, który w praktyce prowadził do niższych świadczeń niż w przypadku przechodzenia na emeryturę w innych miesiącach roku. Efekt ten był wielokrotnie krytykowany jako niesprawiedliwy, ponieważ data przejścia na emeryturę znacząco wpływała na jej wysokość.
ZUS wskazuje, że zdecydowana większość spraw, bo ponad 96 proc., dotyczy świadczeń krajowych. Około 4 proc. to przypadki związane z przepisami międzynarodowymi lub umowami dwustronnymi, gdzie proces przeliczenia jest bardziej złożony.
Nowe wyliczenie będzie polegało na ponownym ustaleniu wysokości emerytury według zasad obowiązujących w momencie jej przyznania, ale z pominięciem niekorzystnego „czerwcowego” mechanizmu. Następnie świadczenie zostanie zwaloryzowane do aktualnego poziomu. Istotnym elementem zmian jest zasada ochronna – jeśli nowe wyliczenie okazałoby się mniej korzystne, ZUS pozostawi dotychczasową wysokość świadczenia.
Pierwsze wyższe wypłaty mają pojawić się już w styczniu 2026 r. ZUS zastrzega jednak, że w części spraw decyzje mogą zostać wydane później, co przesunie termin wypłaty. Przykładowo, jeśli decyzja zapadnie w marcu, podwyższone świadczenie może trafić do emeryta na początku kwietnia. Zakład deklaruje, że cała operacja powinna zakończyć się w pierwszym kwartale 2026 r.
Instytucja informuje, że przygotowania do przeliczeń już trwają. Obejmują one opracowanie harmonogramu prac, wytycznych dla oddziałów, uproszczonych wzorów decyzji oraz testy systemów informatycznych, które mają obsłużyć masowe przeliczenia świadczeń.