Firma Elona Muska przez dwie dekady unikała płacenia federalnych podatków dochodowych, jednocześnie korzystając z miliardowych kontraktów i wsparcia rządowego. Takie wnioski przynosi śledztwo The New York Times.
Lata strat i ulgi podatkowe
SpaceX do końca 2021 roku zgromadziło niemal 5,4 mld dolarów strat podatkowych, które pozwoliły firmie obniżać przyszłe zobowiązania wobec fiskusa. Dzięki temu mechanizmowi, znanemu jako przeniesienie strat operacyjnych netto, spółka mogła odliczać równowartość strat od przyszłych przychodów.
Reforma podatkowa Donalda Trumpa z 2017 roku usunęła wcześniejsze ograniczenie czasowe, czyli dwudziestoletni termin wykorzystania tych ulg. W efekcie SpaceX dysponuje możliwością rozliczania strat bezterminowo, co otworzyło firmie drogę do trwałego unikania podatków federalnych.
Paradoks zależności od państwa
Wyniki dochodzenia pokazują zaskakujący paradoks. SpaceX opiera swój model biznesowy na kontraktach federalnych, a jednocześnie wnosi niewielki wkład do budżetu państwa.
W 2020 roku aż 84 proc. przychodów firmy pochodziło z kontraktów rządowych, a w 2021 roku 76 proc. Łączna wartość rządowego wsparcia w formie kontraktów, dotacji, pożyczek i ulg podatkowych sięgnęła co najmniej 38 mld dolarów. Kolejne 11,8 mld dolarów może trafić do firmy w ramach trwających obecnie 52 umów.
W kwietniu 2025 roku SpaceX pozyskało następne kontrakty o wartości miliardów dolarów, w tym 5,9 mld dolarów na wystrzelenie satelitów wojskowych, 845 mln na misje dla Sił Kosmicznych oraz 1,8 mld dolarów w ramach tajnych umów z National Reconnaissance Office na rozwój programu satelitarnego Starshield.
Minimalne podatki mimo gigantycznej wyceny
Dokumenty, do których dotarł The New York Times, pokazują, że firma płaciła jedynie symboliczne podatki, głównie poza USA. W 2021 roku SpaceX prognozowało zapłatę 483 tys. dolarów podatku dochodowego rządom zagranicznym oraz 78 tys. dolarów podatku stanowego w USA.
Za lata 2020 i 2021 łączne zobowiązania podatkowe firmy wyniosły zaledwie 6 tys. dolarów. Nie sprecyzowano, czy były to daniny federalne, stanowe czy lokalne.
W tym samym czasie wycena SpaceX rosła błyskawicznie. Według serwisu PitchBook wartość firmy w 2024 roku przekroczyła 350 mld dolarów, a jej przychody wyniosły 13,1 mld dolarów.
Coraz głośniejsza krytyka
Eksperci i aktywiści zwracają uwagę, że obecne przepisy podatkowe zostały stworzone z myślą o firmach walczących o przetrwanie, a nie o globalnych gigantach odnoszących sukcesy.
Grupa Patriotic Millionaires określiła przypadek SpaceX jako dowód na to, że system podatkowy w USA jest skonstruowany z myślą o wielkich korporacjach, a nie zwykłych obywatelach.