Zgromadzenie Państwowe Słowenii przyjęło nową ustawę o ochronie zwierząt – jednym z jej głównych założeń jest zakaz chowu klatkowego kur niosek. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2029 r.
Izba niższa słoweńskiego parlamentu 24 lipca 2025 roku zatwierdziła nową ustawę o ochronie zwierząt, która wprowadza zakaz utrzymywania kur niosek w klatkach. Proces wycofywania klatek zakończy się najpóźniej 31 grudnia 2028 roku. Wprowadzenie zmian poprzedziła kampania społeczna, w ramach której obywatele złożyli petycję i wysłali dziesiątki tysięcy wiadomości z apelem o odejście od chowu klatkowego.
– Wynik głosowania w Słowenii to kolejny sygnał, że chów klatkowy odchodzi do historii. Społeczne poparcie dla wycofania klatek jest ogromne nie tylko w Słowenii, ale w całej Europie – komentuje Julia Pająk, menadżerka ds. kampanii dobrostanowych w Stowarzyszeniu Otwarte Klatki.
Słowenia to kolejny kraj w Europie, który zdecydował się całkowicie zakazać chowu klatkowego kur. Już teraz wolne od tego systemu są: Szwecja, Luksemburg, Szwajcaria, Austria i Islandia. Inne kraje również wprowadziły konkretne terminy odejścia od klatek – Niemcy (od 2026 r.), Czechy (2027 r.), Region Waloński w Belgii (2028 r.), Słowacja (2030 r.), Dania (2035 r.), a Estonia przygotowuje ustawę zakazującą budowy nowych klatek od 2026 roku i zobowiązującą do ich całkowitego wycofania do 2035 roku.
Zmiany widać nie tylko na poziomie przepisów, ale także w strukturze hodowli. Według danych Komisji Europejskiej na terenie UE już 62% kur niosek jest utrzymywanych w systemach alternatywnych – ściółkowym, wolnowybiegowym i ekologicznym. Ich liczba rośnie z roku na rok, co pokazuje, że odchodzenie od chowu klatkowego ma charakter systemowy.
Sytuacja w Polsce
Wciąż około 67% kur w Polsce jest trzymanych w ciasnych klatkach, które uniemożliwiają im realizację podstawowych potrzeb, takich jak grzebanie w ziemi, rozprostowanie skrzydeł czy korzystanie z grzędy. Choć w naszym kraju zmiany nie następują na poziomie legislacyjnym, wiele firm podjęło decyzję o wycofaniu jaj z chowu klatkowego – ponad 170 firm złożyło takie zobowiązania. Prawie połowa z nich już całkowicie wycofała tzw. trójki.
Warto też zauważyć, że również w Polsce struktura chowu kur niosek systematycznie się zmienia. Od 2014 roku udział chowu klatkowego stopniowo maleje, w ciągu tych lat spadł o ponad 20 punktów procentowych.
Większość Polaków popiera zakaz hodowli klatkowej
Z wyników badań Biostatu z grudnia 2024 roku wynika, że aż 69% Polek i Polaków popiera wprowadzenie zakazu chowu klatkowego kur, a 80,8% uważa, że klatki nie zapewniają tym zwierzętom odpowiednich warunków do życia.
– Społeczne oczekiwania są jasne. Obywatelki i obywatele nie chcą jajek z chowu klatkowego na półkach sklepowych. Słowenia daje dziś dobry przykład – podsumowuje Julia Pająk.
Nowa ustawa w Słowenii zakazuje nie tylko utrzymywania kur w klatkach, ale również kastrowania prosiąt bez znieczulenia. Główne działania na rzecz tej zmiany prowadziła słoweńska organizacja Animal Enterprise Transparency Project.