Polska jest największym po Francji płatnikiem akcyzy od piwa w Unii Europejskiej. W 2022 r. polskie browary wpłaciły do budżetu państwa kwotę 781 mln EUR, czyli więcej niż browary czeskie i niemieckie razem wzięte.
Akcyza od piwa w Polsce stanowi blisko 3-krotność stawki minimalnej określonej w Dyrektywie UE i jest znacząco wyższa od stawek obowiązujących w krajach ościennych takich jak Słowacja, Niemcy, czy Czechy. Największa dysproporcja występuje w porównaniu z Niemcami, gdzie stawki akcyzy od piwa są ok. 2,5 – krotnie niższe niż w Polsce.
Z tego też powodu średnia cena piwa w Polsce jest najwyższa w regionie i wynosi 1,63 EUR za litr, podczas gdy w Niemczech jest to 1,53 EUR, w Czechach – 1,41 EUR a na Słowacji – 1,36 EUR.
Warto przypomnieć, że zgodnie z obowiązującą Mapą Akcyzową, stawki akcyzy rosną co roku o 5% aż do 2027 r. Od momentu uchwalenie planu podwyżek przez parlament w 2021 r., stawki te wzrosły już o ponad 21%.
Czasami w debacie publicznej pojawiają się głosy nawołujące do wzrostu opodatkowania akcyzą od piwa, co miałoby znacząco podnieść jego cenę. Warto pamiętać, że tego typu postulaty realizują przede wszystkim interes producentów mocnych alkoholi. Jest bowiem oczywiste, że zaburzenie proporcji opodatkowania między piwem a napojami spirytusowymi spowodowałoby relatywną poprawę konkurencyjności cenowej alkoholi mocnych, czyli głównie wódki, przede wszystkim w małych opakowaniach, czyli popularnych „małpek” – tłumaczy Bartłomiej Morzycki, Dyrektor Generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie. – Tymczasem już dziś średnie ceny piwa w Polsce są wyższe od cen w sąsiednich krajach, takich jak Niemcy i Czechy. Pamiętajmy, że nigdzie w Europie podatek od piwa i alkoholu mocnego nie jest jednakowy, a stosunek cen średnich piwa i wódki na większości rynków jest zbliżony do tego, który występuje w Polsce. Przestrzegam więc przed zbyt pochopnymi decyzjami, wynikającymi z braku pełnego obrazu. Wzrost wyłącznie podatku akcyzowego na piwo przyniesie wzrost konsumpcji alkoholi mocnych i doprowadzi do napływu do Polski znacznie tańszych piw z Niemiec i Czech – dodaje Bartłomiej Morzycki.
10 największych płatników akcyzy od piwa w UE w 2022 r. (w EUR):
- Francja 1030 mln
- Polska 781 mln
- Włochy 707 mln
- Finlandia 639 mln
- Niemcy 600 mln
- Holandia 476 mln
- Szwecja 467 mln
- Irlandia 392 mln
- Hiszpania 371 mln
- Austria 206 mln