Czy zakup gaśnic, defibrylatorów, szkolenia z pierwszej pomocy, systemy przeciwpożarowe, antydronowe czy podniesienie cyberbezpieczeństwa mogą obniżyć podatek? Taki jest cel projektowanej przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych „ulgi na bezpieczeństwo”. To propozycja, która łączy interes podatnika z interesem publicznym – im więcej inwestujemy w prewencję i bezpieczeństwo, tym mniejsze ryzyko kosztownych skutków kryzysów. Na dziś to jeszcze projekt, ale z dość precyzyjnymi założeniami.
Dwa filary: PIT i CIT – dla biznesu oraz PIT- dla wszystkich
KIDP przygotowała zestaw projektów obejmujących osoby fizyczne (PIT), przedsiębiorców rozliczających się według skali, liniowo oraz ryczałtowców, a także podatników CIT. Konstrukcja dla przedsiębiorców ma przypominać znaną ulgę B+R – czyli możliwość odliczenia kosztów kwalifikowanych nawet do 200% podstawy. W przypadku osób nieprowadzących działalności gospodarczej projekt przewiduje roczny limit odliczenia na poziomie 1 000 zł, z dodatkową możliwością pełnego (100%) odliczenia dla wydatków uznanych za kluczowe dla bezpieczeństwa państwa. Niewykorzystaną ulgę można wykorzystać w następujących po sobie 6 latach podatkowych, aż do całkowitego wykorzystania kwoty odliczenia.
Co ma być kosztem kwalifikowanym?
Katalog jest szeroki i na ten moment, w części otwarty. W projektach i towarzyszących materiałach wymieniane są m.in.: szkolenia z pierwszej pomocy i ratownictwa, zarządzania kryzysowego i komunikacji kryzysowej, podniesienie poziomu cyberbezpieczeństwa, zakup sprzętu ochronnego (przeciwpożarowego, ewakuacyjnego, medycznego), a także rozwiązania przemysłowe wpływające na bezpieczeństwo infrastruktury – od systemów monitoringu po technologie antydronowe. Ostateczne doprecyzowanie kosztów kwalifikowanych, w tym lista „wydatków kluczowych” oraz „wydatków standardowych”, ma nastąpić w rozporządzeniu Ministerstwa Finansów.
Jak to zadziała w praktyce?
W modelu PIT dla osób nieprowadzących działalności gospdoarczej podatnik odliczy wydatki w rocznym zeznaniu – pod warunkiem, że nie zostały mu w żaden sposób zwrócone. Dla części zakupów (uznanych za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa państwa) limit 1 000 zł nie będzie obowiązywał – można będzie więc odliczyć 100% poniesionych kosztów.
W modelu CIT (oraz w działalności gospodarczej osób fizycznych) mechanizm przewiduje odliczenie– analogicznie jak w uldze B+R – do 200% wydatku kwalifikowanego, oczywiście w granicach dochodu danego roku.
Dlaczego teraz?
W ostatnich latach rosła skala zdarzeń, które testują odporność państwa i biznesu: od zagrożeń hybrydowych (w tym dronów), przez katastrofy naturalne, po cyberataki. Ulga ma skłonić do wcześniejszych, rozproszonych inwestycji – nie tylko w krytycznych sektorach, ale też w MŚP i w gospodarstwach domowych. Z badań KIDP wynika, że postulat cieszy się wysokim poparciem przedsiębiorców, a medialne dyskusje wskazują wprost na potrzebę wsparcia także producentów rozwiązań dla bezpieczeństwa.
Korzyści i „haczyki”
Plusy:
- dla firm – możliwość rozliczenia nawet 200% kosztów kwalifikowanych;
- dla obywateli – osobny, prosty instrument obniżający podstawę opodatkowania (limit 1 000 zł plus pełne odliczenie dla wydatków kluczowych);
- dla państwa – upowszechnienie inwestycji prewencyjnych tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Ryzyka/warunki:
- precyzyjne rozporządzenie wykonawcze zdecyduje o tym, co faktycznie wejdzie do koszyka „wydatków kluczowych”;
- brak możliwości zwrotu poniesionych kosztów– podwójne preferencje będą wyłączone;
- dla przedsiębiorców – odliczenie ogranicza dochód roku (nadwyżka nie tworzy zwrotu).
Kiedy i co dalej?
Projekty ustaw KIDP mają charakter ekspercki i zostały przekazane MF; przewidują wejście w 2026 r., ale ich przyjęcie wymaga pełnej ścieżki legislacyjnej (konsultacje, RCL, Sejm/Senat). Do czasu uchwalenia ulga pozostaje propozycją. Warto jednak już teraz „mapować” potencjalne wydatki – od przeglądu zabezpieczeń przeciwpożarowych i BHP, przez polityki bezpieczeństwa, po szkolenia personelu – by szybko wykorzystać preferencję, gdy wejdzie w życie.
Autor: Andrzej Januszewski, Senior Tax Consultant, ASB Group